Przejrzałam karty osobowe Żołnierzy Armii Andersa – https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/zespol?p_p_id=Zespol&p_p_lifecycle=1&p_p_state=normal&p_p_mode=view&_Zespol_javax.portlet.action=zmienWidok&_Zespol_nameofjsp=jednostki&_Zespol_id_zespolu=22991
BEZMIAR ROZPACZY!!!!
Komuś umarły wszystkie dzieci na sybirze…
Ktoś stracił rodziców….
Ktoś inny żonę…
Ktoś pochował Bliskich i napisał: „Nie mam już rodziny”…
Jeńcy wojenni trafiali do obozów w Kozielsku, Starobielsku. Przetrwali internowanie tylko dlatego, że nie mieli lub nie ujawnili stopni oficerskich…
Wiele osób doświadczyło śledztw w obozach NKWD, w tym w Berezweczu. Paradoksalnie przed „Drogami śmierci” ocaliło ich to, że zdążyli przed czerwcem 1941 „wyjechać” do obozów na Wschodzie…
Jest tu wielu więźniów Pieczłagu, jednego z cięższych gułagów Archangielska (opisywał go Sołżenicyn)… Półwyspu Kolskiego…
Cały przekrój zawodów: Rolnik… Piekarz… Introligator…. Nauczyciel… Stolarz… Rybak… Aptekarz… Lekarz…
Przedstawiciele wszystkich wyznań: rzymskokatolicy, prawosławni, Żydzi, muzułmanie
Za kartami osobowymi ( od sygnatury 800/1/0/-/35) umieszcone są wspomniania przyszłych Żołnierzy Andersa z chwili aresztowania/internowania, pobytu w obozach/miejscach zesłań.
Aż cisną się słowa Zofii Nałkowskiej („Medaliony”):
LUDZIE LUDZIOM ZGOTOWALI TEN LOS!
W całej masy kart „wysupłałam” Jedynie „brasławskie” i „dzisieńskie”.
Oczywiście! Nie jest to pełna kolekcja.
Brakuje wielu, o których wiem, że walczyli w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie (np. Józef Bujnowski, Mikołaj Cecer, Narcyz Plewko, Isaj Łutochin Piotr i Bolesław Pożarscy i inni)
Cześć osób nie podała miejsca zamieszkania przed wojną. Mimo, że nazwiska brzmią znajomo, nie skopiowałam ich kart
Ogólnie – chętniej podawali adresy zamieszkania przed wojną mieszkańcy Kresów Południowo-Wschodnich i Podlasia. Czyżby odgrywały tu rolę cechy osobowościowe i cechy charakteru (np. ludzie odważniejsi, bardziej „wojowniczy” czują mniejszy strach)?
A może – więcej osób z Kresów Ukrainnych i Województwa Grodzieńskiego wstępowało do Armii Andersa? Co też może wiązać się z w/w cechami
Jeńcy wojenni najczęściej podają miejsce zatrzymania lub przekroczenia granicy litewskiej/łotewskiej lub miejsca obozów jenieckich.
Niemniej jednak „brasławskich” i „dzisieńskich” kart jest bardzo dużo. Nie dam rady umieścić ich w jednym poście. Dlatego pod wspólnym tematem „Karty osobowe Żołnierzy Andersa” , będzie kilka części wpisów.
