Władze komunistycznego Związku Sowieckiego traktowały zsyłki nie tylko jako instrument neutralizacji przeciwników politycznych, ale również jako formę czerpania zysków z niewolniczej pracy więźniów.
Wyśrubowane „normy robocze” i nieludzkie warunki pracy, często przy kilkudziesięciostopniowym mrozie, prowadziły do masowej eksterminacji więźniów.
W latach 1940–1941 Sowieci przeprowadzili cztery masowe deportacje Polaków i innych mieszkańców Kresów Wschodnich na Syberię oraz do innych regionów ZSRR.
1. deportacja miała miejsce 10 lutego 1940 roku,
2. deportacja odbyła się w kwietniu 1940,
3. deportacja miała miejsce w czerwcu 1940,
4., ostatnia, rozpoczęła się w maju 1941 roku (z Brasławszczyzny i Dzisieńszczyzny – w czerwcu 1941 roku)
Według danych NKWD zesłano około 330-340 tys. osób, choć szacunki strony polskiej mówią nawet o milionie.
SPIS POCIĄGÓW DEPORTACYJNYCH:
Jednym z rejonów, do których wywożono Polaków, Białorusinów, Łotyszy, Litwinów był Ałtajski Kraj.
To tam w lesozagatowkach, przysiółkach i fabrykach pracowali zesłani.
Wielu z nich zostało na zawsze w zbiorowych mogiłach Ałtaju.
Ci, którym udało się przeżyć trafili pod opiekę Związku Patriotów Polskich (tak zwanych patriotów). To dzięki temu mamy dziś archiwalia z Ałtajskiego Kraju, z których możemy wyłonić imiona i nazwiska tych, którzy dotrwali do 1945-46 roku
